ขนุน ปลูกแบบไหนโตเร็วสุด

ต้นขนุน จัดเป็นไม้ผล ประเภทยืนต้น และมีขนาดใหญ่ อายุยืน การปลูกให้ได้ผลผลิตนั้น ใช่ว่าจะทำได้ยาก แต่ก็ไม่ถือว่าง่ายเกินไป เพราะปัจจัยที่มีส่วนในการให้ผลผลิต อยู่ที่ดินเป็นหลัก

ขนุนนั้น สามารถเติบโตได้ดีและเร็ว ในสภาพแวดล้อมทั่วไป แต่ก็ขึ้นกับสายพันธุ์ด้วย พันธุ์ที่นิยมปลูก ส่วนใหญ่ให้ผลขนาดใหญ่ รูปกลมหรือกลมยาว เปลือกมีหนามแหลมสั้นรอบผล เนื้อมีลักษณะเป็นยวง มีเมล็ดอยู่ข้างใน มีทั้งชนิดเนื้อหนา เนื้อบาง เนื้อแห้งกรอบ และเนื้อเละฉ่ำ แตกต่างกันไปตามสายพันธุ์ แม้ว่าขนุนจะไม่ใช่ ผลไม้ที่มีกำเนิดในไทย แต่ก็มีปลูกกันนาน จนกลายเป็นพันธุ์ไม้ผลพื้นเมือง ในบางท้องถิ่น

สำหรับสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ในการปลูกขนุนนั้น สำคัญอย่างยิ่งคือ ต้องคำนึงถึงความสมดุลหลายด้าน โดยเฉพาะเรื่องของดิน และน้ำ เพราะต้นขนุนมีความไวต่อสภาพแวดล้อมมาก หากขาดน้ำ จะทิ้งกิ่งเร็วมาก และหากน้ำท่วมรากในเวลาไม่นาน ก็ทำให้ตายได้ง่าย ๆ

ดินที่เหมาะสมกับการปลูกขนุน

ขนุนเป็นผลไม้ ที่ขึ้นได้ในดินเกือบทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นดินร่วน ดินร่วนปนทราย ดินทราย ดินเหนียว ดินลูกรัง ปกติขนุนชอบดินร่วน หรือดินร่วนปนทราย และระบายน้ำดี ส่วนดินเหนียวหรือดินทราย เติบโตได้แต่จะให้ผลผลิตได้ยาก จึงต้องมีการปรับปรุงด้วยการใส่ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก ในปริมาณมาก เพื่อช่วยเร่งให้ได้ผลผลิต

ขนุนชอบดินที่มีความอุดมสมบูรณ์สูง มีอินทรียวัตถุมาก โดยเฉพาะดินดำ ขนุนจะเจริญเติบโตได้เร็ว ให้ผลดก ผลใหญ่ เนื้อยวงมีสีเข้ม มีรสหวานกว่าขนุนที่ปลูกในดินสมบูรณ์ต่ำ พื้นที่ดินไหนดี ลองสังเกตดูพืชที่ขึ้นปกคลุมบริเวณโคนต้น หรือใบขนุน ถ้ามีการเจริญเติบโตดี ใบมีสีเขียวเข้ม แสดงว่าดินมีความอุดมสมบูรณ์สูง

ต้นขนุน ชอบดินที่มีค่าความเป็นกรด-ด่าง ประมาณ 6-7.5 ถ้าดินมีค่าความเป็นกรด-ด่างต่ำกว่า 6.0 ดินจะเป็นกรด ซึ่งจะเกิดการตรึงจุลธาตุและฟอสเฟต ต้องปรับแก้โดยการใช้ปูนเพื่อการเกษตร นิยมใช้ปูนโดโลไมต์ ปูนมาร์ล การปรับแก้ความเป็นกรดของดิน ต้องใส่ครั้งละน้อย ๆ แต่บ่อยครั้ง เพื่อให้เกิดการปรับตัวขึ้นทีละน้อย ช่วงความเป็นกรด-ด่าง ระดับ 6.0-7.5 ช่วงนี้ทำให้ขนุนสามารถใช้ปุ๋ยได้อย่างมีประสิทธิภาพ ขนุนจะตอบสนองต่อปุ๋ยอย่างเต็มที่

ทำเลปลูก ต้องเป็นที่ที่น้ำไม่ท่วม และดินต้องมีการระบายน้ำได้ดี ต้นขนุนไม่ชอบน้ำท่วมขัง ดังนั้น พื้นที่ลุ่มที่ใช้ปลูกขนุน จึงต้องทำโคกหรือทำสันร่อง จึงจะปลูกได้

เทคนิคการปลูกขนุนให้โตเร็ว ได้ผลผลิตสูง

แนะนำการเพาะเมล็ด ให้ได้ต้นกล้าที่ดี มีรากแข็งแรง แล้วทำการย้ายกล้าลงปลูกในร่องสวน พอโตในระยะเกิน 2 เมตร ให้ใช้กิ่งจากต้นพันธุ์ดี มาทาบกับต้นที่เพาะจากเมล็ด

การทาบกิ่ง เป็นการขยายพันธุ์ขนุน ที่เป็นวิธีที่นิยมกันมากที่สุด เพราะต้นที่ได้ จะมีลักษณะตรงตามพันธุ์เดิมและมีรากแก้วด้วย ต้นใหม่จะตกผลเร็วเช่นเดียวกับต้นพันธุ์ที่ได้จากการตอนกิ่ง วิธีการทาบกิ่งก็ทำได้ง่าย หากแต่เสียเวลาในการเพาะเมล็ดเพื่อใช้ เป็นต้นตออยู่บ้าง โดยการเตรียมต้นตอ ต้นตอที่จะนำมาทาบกิ่ง คือต้นกล้าขนุนที่ได้จาก การเพาะเมล็ดในภาชนะต่าง ๆ เช่น กระถาง หม้อดิน และที่นิยมกันมากคือการเพาะ ในถุงพลาสติก เพราะมีน้ำหนักเบา สะดวกในการนำไปทาบ ส่วนพวกกระถางหรือ หม้อดินจะมีน้ำหนักมาก เวลาทาบกิ่งต้องทำนั่งร้านขึ้นไปรองรับ ทำให้ยุ่งยาก ไม่สะดวกในการทำงาน

การเลือกกิ่งพันธุ์สำหรับทาบกิ่ง กิ่งของต้นพันธุ์ดีที่ต้องการจะทาบนั้น ให้เลือกกิ่ง ที่มีขนาดไล่เลี่ยกับขนาดของต้นตอ หรือใหญ่กว่าเล็กน้อย เป็นกิ่งที่กำลังเติบโตแข็ง แรง กิ่งกลมไม่เป็นเหลี่ยม กิ่งไม่อ่อนไม่แก่เกินไป ไม่มีโรคแมลงรบกวน ที่สำคัญ คือ ต้องเป็นต้นที่ให้ผลแล้ว และผลมีคุณภาพดีตามที่ต้องการ หรืออาจเป็นต้นที่ยัง ไม่ตกผล แต่แน่ใจว่าเป็นต้นที่ดีตามที่ต้องการจริงๆ

การให้ปุ๋ยขนุน ขนุนเป็นพืชที่ไม่เลือกดินปลูกนัก สามารถปลูกได้ในดินทั่วไป แต่ถ้าดิน นั้นอุดมสมบูรณ์มีธาตุอาหารเพียงพอ ต้นขนุนจะเจริญได้ดี ให้ผลดกและผลมี คุณภาพดี

การปรับปรุงดินให้ร่วนซุยและการเพิ่มธาตุอาหารให้แก่ดินจึงเป็นสิ่งควรปฎิบัติ ปุ๋ยที่ใช้แบ่งเป็นสองพวกคือ ปุ๋ยอินทรีย์ ซึ่งได้แก่ มูลสัตว์ต่าง ๆ ใบไม้ใบหญ้าที่ ผุพัง และอื่น ๆ รวมทั้งปุ๋ยพืชสดที่ได้จากการปลูกพืชพวกถั่วแล้วไถกลบลงไปใน ดิน ปุ๋ยพวกนี้แม้จะไม่มีธาตุอาหารที่พืชต้องการมากนักแต่ก็มีประโยธน์ต่อพืชที่ปลูก หลายอย่างดังที่ได้กล่าวมาแล้ว

ปุ๋ยวิทยาศาสตร์เป็นปุ๋ยที่ให้ประโยชน์แก่พืชอย่างรวดเร็วและมีธาตุ อาหารในปริมาณมากกว่าปุ๋ยอินทรีย์ ในดินที่ค่อนข้างขาดธาตุอาหาร จึงควรให้ปุ๋ย วิทยาศาสตร์แก่ต้นขนุนบ้างจะทำให้การเจริญเติบโตดี ให้ผลดก และคุณภาพของผลดี

การใช้ปุ๋ยวิทยาศาสตร์เป็นเรื่องที่จะต้องศึกษาอยู่บ้าง การใช้อาจใช้ตั้งแต่ระยะ ที่ต้นยังเล็กอยู่เป็นการเร่งการเจริญเติบโตในระยะแรก โดยใช้ปุ๋ยแอมโมเนียมชัลเฟต 2-4 ช้อนแกงผสมน้ำ 1 ปี๊บรดที่ต้นเดือนละ 2 ครั้ง จะช่วยให้ต้นโตเร็ว

เมื่อนำต้นปลูกลงแปลงในสวน ควรใช้ปุ๋ยฟอสเฟต หรือกระดูกป่นใส่รองก้นหลุมจะช่วยให้ ต้นเจริญเติบโตได้ดี เมื่อต้นโตจนให้ผลแล้ว ควรทำรางดินรอบ ๆ เป็นวงกลมในรัศมี ของกิ่งที่แผ่รอบต้นแล้วใส่พวกปุ๋ยอินทรีย์ลงไปในรางดินและเติมปุ๋ยวิทยาศาสตร์ ลงไปด้วย จะได้ผลดียิ่งขี้น ปุ๋ยที่ใช้อาจใช้สูตร 15-15-15 หรือ 16- l6-16 เป็นหลัก

ที่มา : การปลูกขนุน
ภาพ : การทาบกิ่งจาก พลังเกษตร