คนไทยนิยมบริโภค หน่อไม้ฝรั่ง กันเยอะ เพื่อลดต้นทุนในครัวเรือน จึงต้องมี การปลูก หน่อไม้ฝรั่ง กินเอง กันมากขึ้น
แต่เดิมนั้น หน่อไม้ ชนิดนี้ เป็นพืชหลักเพื่อการส่งออก เพราะต่างประเทศมีความต้องการสูง เช่น ฮ่องกง ญี่ปุ่น สิงคโปร์ และรวมถึงประเภทแถบยุโรปที่ไม่สามารถผลิตหน่อไม้ฝรั่งได้เพียงพอกับความต้องการทำให้ตลาดการส่งออกหน่อไม้ฝรั่งมีแนวโน้มดีอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะ หน่อไม้ฝรั่งสีขาว ที่มีความอร่อยและเป็นที่นิยมของตลาดค่อนข้างสูง
หน่อไม้ฝรั่ง ที่พบได้ทั่วไป
ปกติแล้ว ที่สามารถพบเห็นได้ทั่วไป จะมีอยู่ด้วยกัน 3 สี คือ
- หน่อสีเขียว ที่เห็นได้ทั่วไปตามท้องตลาด
- หน่อสีขาว ซึ่งส่วนใหญ่ใช้สำหรับแปรรูปในระบบอุตสาหกรรม
- หน่อสีม่วง ยังไม่ค่อยได้รับความนิยมมากนัก
พื้นที่ ปลูกหน่อไม้ฝรั่ง กันมาก คือ สุพรรณบุรี นครปฐม กาญจนบุรี นนทบุรี นครราชสีมา โดยมีชนิดหน่อสีเขียวและสีขาวซึ่งใช้รับประทานสดได้ แต่ไม่ว่าจะเป็นหน่อชนิดใดก็ตามแต่ กรรมวิธีใน การปลูก หน่อไม้ฝรั่ง ก็จะมีลักษณะคล้ายกัน โดยเฉพาะ การปลูก หน่อไม้ฝรั่ง สีขาว จะมีเทคนิคเล็กน้อย นั่นคือ…
ถ้าต้องการให้ได้ หน่อไม้ เป็นสีขาว ก็ต้องพูนโคนกลบดินให้สูงขึ้นอีกประมาณ 30-50 เซนติเมตร ทั้งนี้ก็เพื่อปิดบังแสงแดดไม่ให้หน่อไม้สังเคราะห์แสงได้ก่อนเก็บผลผลิต ในประเทศเขตอบอุ่น เช่น ในยุโรป อเมริกา และญี่ปุ่น จะเก็บหน่อมาใช้ประโยชน์ได้เฉพาะในฤดูใบไม้ผลิ ในขณะที่ประเทศไทยนั้นสามารถปลูกและเก็บเกี่ยว หน่อไม้ฝรั่งได้ตลอดทั้งปี และเทคนิคนี้ก็สามารถนำมาใช้กับหน่อไม้ทั่วไปด้วย โดยจะได้รสชาติหวาน หน่อยาว และมีคุณภาพดีกว่าปกติ
ผู้เขียนเองเคยเห็นที่ประเทศเวียดนาม ในสวนไผ่กิมซุง ก็จะมีการใช้ถุงหรือกระดาษห่อดินและปิดทับหน่อที่กำลังแทงยอดออกมา ทำให้ได้หน่อที่อวบ ยาว และคุณภาพดีอีกด้วย
หน่อไม้ฝรั่งเป็นพืชค่อนข้างใหม่สำหรับเทคโนโลยีการผลิตที่เหมาะสมในประเทศไทย ที่อยู่ในขั้นกำลังพัฒนา แม้ว่าจะมีการปลูกหน่อไม้ฝรั่งในประเทศไทยจะมีมานานแล้ว แต่วีธีการปลูกหน่อไม้ฝรั่ง พันธุ์ที่ใช้ปลูก การปฏิบัติดูแล รักษา ตลอดจนเทคนิคต่างๆ ในการเพิ่มผลผลิตและวิธีการปฏิบัติหลังการเก็บเกี่ยว เพื่อให้ได้หน่อที่มีคุณภาพที่ดีที่สุดเป็นที่ต้องการของตลาดนั้น ยังไม่เป็นที่เปิดเผยมากนัก
สายพันธุ์ และลักษณะประจำพันธุ์ของ หน่อไม้ฝรั่ง
- แมรี่วอชิงตัน (Marywashington) มีลักษณะต้นแข็งแรง ต้านทานโรคดี หน่อมีความสม่ำเสมอ ยอดตรงแน่น เป็นพันธุ์แรกที่ถูกนำเข้ามาปลูกในประเทศไทย พันธุ์นี้ให้ผลดีพอสมควรเหมาะที่จะปลูกทั้งแบบหน่อขาวและหน่อเขียว แต่ปัจจุบันไม่เป็นที่นิยม เนื่องจากให้ผลผลิตต่ำกว่าพันธุ์อื่น สายพันธุ์เป็นพันธุ์ผสมเปิด
- พันธุ์บร๊อคอิมพรู๊ฟ (Brock’s improved) พันธุ์นี้ให้ผลผลิตสูง เติบโตเร็ว หน่อใหญ่สม่ำเสมอ แข็งแรง เป็นลูกผสมชั่วที่ 1 ให้ผลผลิตสูงมาก ทำให้เมล็ดพันธุ์มีราคาแพงมาก เกษตรกรทั่วไปนิยมใช้พันธุ์นี้ปลูก เป็นพันธุ์ที่ใช้ปลูกทั้งแบบหน่อขาวและหน่อเขียว
- ยูนิเวอร์ซิตี้ออฟแคลิฟอเนียเบอร์ 309 (California 309) จะมีลักษณะแข็งแรงดี ต้นเขียวอ่อน มีขนาดใหญ่ มีแนวโน้มในการให้ผลผลิตที่ดีกว่าและขนาดของหน่อใหญ่ สามารถปลูกได้ทั้งแบบหน่อขาวและหน่อเขียว เป็นพันธุ์ผสมเปิด
- ยูนิเวอร์ซิตี้ออฟแคลิฟอเนียเบอร์ 500 (Califormia 500) ถือเป็นสาวพันธุ์ที่มีอายุเก็บเกี่ยวเร็วสุด ขนาดหน่อไม่ใหญ่ ปลายหน่อมีสีม่วงอ่อน สามารถปลูกได้ทั้งแบบหน่อขาวและหน่อเขียว เป็นพันธุ์ผสมเปิด
- ไฮบริดอิมพีเรียล (Hybrid Imperial) ให้ผลผลิตค่อนข้างสูงกว่าพันธุ์อื่น พันธุ์นี้สามารถปลูกได้ทั้งแบบหน่อขาวและหน่อเขียว เป็นพันธุ์ลูกผสมชั่วที่ 2
เริ่มปลูกหน่อไม้ฝรั่งสีขาว
การเตรียมดิน สำหรับปลูก หน่อไม้ฝรั่งสีขาว
ควรเป็นดินที่มีเนื้อดินร่วนจนถึงดินเหนียวร่วน การจัดการดินต้องทำหน้าดินลึกและมีการระบายน้ำได้ดี มีความอุดมสมบูรณ์ระดับปานกลางขึ้นไป ส่วนดินที่มีการระบายน้ำและอากาศไม่ดี มีน้ำขัง มีชั้นดินดานข้างใต้ เป็นกรดและด่างจัดจะปลูกได้ไม่ดีนักทำให้พืชเจริญเติบโตช้าและให้ผลผลิตต่ำ เมื่อได้ดินแล้ว จัดการเพาะกล้า ด้วยการใช้เมล็ดพันธุ์ที่มีคุณภาพ อัตราความงอกสูงตรงตามที่กำหนดตามสายพันธุ์
เตรียมแปลง สำหรับปลูก หน่อไม้ฝรั่งสีขาว
แปลงปลูกควรเป็นที่โล่งแจ้ง ไม่มีร่มเงาของต้นไม้ และควรอยู่ใกล้แหล่งน้ำ เนื่องจากหน่อไม้ฝรั่งต้องการแดดทั้งวัน แปลงปลูกควรขุดหน้าดินและหมักดินทิ้งไว้ก่อน โดยการใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักที่หมักสมบูรณ์แล้ว ผสมกับดินที่เตรียมไว้ และทิ้งระยะไว้ประมาณ 20-25 วัน
เทคนิค การปลูก หน่อไม้ฝรั่ง ให้ได้ สีขาว
เมื่อได้เวลา ก็เริ่มทำการขุดโดยให้ระยะปลูกที่เหมาะสมคือ 50×150-200 เซนติเมตรต่อ 1 หลุม โดยการขุดดินลึกประมาณ 30-35 เซนติเมตร รองพื้นด้วยปุ๋ยและหน้าดิน ให้หลุมปลูกมีความลึกเหลือประมาณ 10-15 เซนติเมตร กว้างยาวประมาณ 15 เซนติเมตร และให้ทำเนินกลางหลุมก่อนวางกล้าปลูก จะปลูกด้วยการหยอดเมล็ด หรือกล้าที่มีอายุ 4-6 เดือนก็ได้ เทคนิค การปลูก หน่อไม้ฝรั่ง ให้ได้สีขาว คือการขุดหลุมลึกและกลบดินให้สูงกว่าปกติทั่วไป ทำให้หน่อไม้อยู่ใต้ดินนานขึ้น ซึ่งความสูงจากระดับดินปกติจะสูงประมาณ 25-30 เซนติเมตร (ไม่นับรวมความลึก) โดยการพูนดินโคนจะทำ 2-3 ครั้งพร้อมกับการกำจัดวัชพืชและการใส่ปุ๋ยซ้ำ 3 อาทิตย์ต่อครั้ง
อายุเก็บเกี่ยวตามแต่ละสายพันธุ์ โดยเฉลี่ยแล้วประมาณ 8-10 เดือนหลังจากเพาะเมล็ด หรือปลูกด้วยกล้า การเก็บเกี่ยวควรทำช่วงเช้าไม่เกิน 10.00 น. เมื่อเห็นยอดหน่อโผล่พ้นดินประมาณ 0.5 เซนติเมตรให้ขุดดินเก็บหน่อได้และทำการกลบดินไว้ดังเดิม และควรเก็บหน่อไว้ที่ไม่มีแสงแดด เท่านี้เราก็จะได้หน่อไม้ฝรั่งขาว ไว้รับประทานในเมนูเด็ดๆ กันแล้ว ส่วนหน่อไม้ฝรั่งเขียว นั้นก็อาจเก็บผลผลิตตามปกติในต้นที่ไม่ได้ทำการพูนดิน ก็จะมีสีเขียวเหมือนหน่อไม้ฝรั่งทั่วไป
ที่มา การปลูกหน่อไม้ฝรั่ง